در صورت بروز اضافه ولتاژهاي سريع (TO=Fast Transient Overvoltages) و خيلي سريع (VFTO=Very FTO) ناشي از صاعقه، كليدزني ( علي الخصوص كليد زني در پستهاي GIS ) و اغتشاشات ديگر در شبكه ، احتمال بروز تشديد داخلي سيم پيچ ترانسفورماتور (Part Winding Resonance) و در نتيجه بروز اضافه ولتاژهاي خطرناك در سيم پيچ ها وجود دارد . دامنه اضافه ولتاژهاي ايجاد شده در اين حالتهاي گذرا چندين برابر اضافه ولتاژهاي قابل انتظار و طيف فركانسي آنها تا چندين مگاهرتز گزارش شده اند و تمهيدات معمولي مانند نصب برقگير در اين حالات بي تاثيراند . جهت رفع مشكل فوق مناسب ترين و اقتصادي ترين راه حل، انجام مطالعات در مرحله ساخت با مدل سازي و شبيه سازي و نهايتا پوشاندن اين نقاط ضعف است.
در اين مقاله ابتدا سيم پيچ فشار قوي ترانسفورماتور با استفاده از تئوري خط انتقال چند سيمه (MTL=Multiconductor Transmission Line) ، با پارامترهاي وابسته به فركانس ، به كمك نرم افزار MATLAB مدلسازي و شبيه سازي شده و فركانس هاي نوساني سيم پيچ و اضافه ولتاژهاي بين ديسكها محاسبه گرديده اند . در اين مدل MTL پيشنهادي اثر پارامترهاي ضريب تلفات عايقي و ثابت دي الكتريك بصورت وابسته به فركانس در مدل خط انتقال چند سيمه لحاظ شده و نتايج ارائه شده حاكي از ضرورت در نظر گيري رفتار وابسته به فركانس در مدل است.
سيد محمدحسن حسيني
واحد تهران جنوب
دانشگاه آزاد اسلامي
مهدي وكيليان
دانشكده مهندسي برق
دانشگاه صنعتي شريف
گئورك قره پتيان
دانشكده مهندسي برق
دانشگاه صنعتي اميركبير
