با افزايش روزافزون كاربردهاي قطارهاي برقي، انواع مختلف سيستمهاي توزيع انرژي الكتريكي در جهان براي تغذيه قطارها بكار مي روند. سيستمهاي بكار رفته با توجه به نوع بار قطارها، تعداد قطارها در يك مسير و زمان رفت و برگشت آنها داراي توان الكتريكي نامي متفاوتي هستند كه توسط ولتاژ DC يا AC با فركانسهاي مختلف، سيستم تراكشن را تغذيه مي كنند. سيستم تغذيه انرژي الكتريكي قطارهاي برقي بدليل متغير بودن و غير خطي بودن ذاتي سيستم قطار، همواره موجبات ايجاد اعوجاج و هارمونيك را خصوصاً در زمان شروع به حركت و توقف قطار در ولتاژ شبكه برق سراسري تغذيه كننده قطار ايجاد نموده و موجب كاهش كيفيت توان شبكه مي گردند. در اين مقاله ابتدا به بررسي سيستمهاي مختلف تغذيه انرژي الكتريكي قطارهاي برقي با توجه به انواع مختلف قطارهاي برقي از نظر بار الكتريكي و توان مصرفي مي پردازيم. آنگاه چند نمونه از قطارهاي بكار رفته در ايران را بررسي مي كنيم و سپس به بررسي تاثيرات متقابل قطارهاي برقي بر روي كيفيت شبكه برق سراسري و مسائل و مشكلات آنها پرداخته و روشهاي بهبود كيفيت و افزايش بهره وري انرژي را در چنين سيستمهايي بررسي مي نماييم.
فرهاد شهنيا – ميترا سرهنگ زاده
گروه مهندسي برق، موسسه آموزش عالي سراج
دفتر تحقيقات و استاندارد- شركت توزيع نيروي برق آذربايجانشرقي
شركت توزيع نيروي برق تبريز
